Europees Erfgoedlabel voor Museum Ons’ Lieve Heer op Solder

Museum Ons’ Lieve Heer op Solder krijgt al vijfde locatie in Nederland op 17 april het Europees Erfgoedlabel toegekend. Het label is een initiatief van de Europese Commissie voor erfgoedlocaties met een belangrijke symboolwaarde voor de vrije Europese samenleving. Museum Ons’ Lieve Heer op Solder ontvangt het label omdat de 17^de -eeuwse schuilkerk van het museum het belang van tolerantie en vrijheid van geweten reflecteert. Het museum ontvangst het label mede vanwege de wijze waarop de immateriële waarde van het erfgoed ontsloten wordt zoals in het burgerschapsprogramma Voices of Tolerance voor vmbo en mbo.

In Amsterdam bevindt zich de schuilkerk van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Deze kerk werd in 1663 door de katholieke uit Duitsland afkomstige Jan Hartman gebouwd op de zolder van zijn grachtenhuis. In de Republiek der Nederlanden was het als katholiek verboden om je geloof in het openbaar te belijden. Wel was het andersgelovigen toegestaan gebruik te maken van schuilkerken. Deze verborgen gebedshuizen werden door het protestantse stadsbestuur gedoogd, zo lang ze maar niet zichtbaar waren. Er waren in de Republiek duizenden schuilkerken van allerlei gezindtes.

Deze situatie verhoudt zich direct tot het ontstaan van het huidige Europa. Vrijheid van geweten en godsdienst werd in de 17^de eeuw in diverse Europese verdragen vastgelegd om een eind te maken aan oorlog en geweld. Hierdoor ontstaat de basis voor de vrije democratische samenleving die Europa kenmerkt. Tegenwoordig verbaast de unieke schuilkerk op zolder bezoekers uit de hele wereld. Zij vragen zich af hoe die vreemde situatie ontstaan is. Vanuit deze beleving agendeert het museum vragen over tolerantie en religieuze diversiteit in de hedendaagse samenleving.

“Het Europees Erfgoedlabel betekent een internationale erkenning voor de schuilkerk van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder en voor de betekenis ervan. Over twee weken vieren we dat het museum 136 jaar bestaat; iets mooiers hadden we ons niet kunnen wensen!” aldus Birgit Büchner, directeur van het museum.

Over het Europees Erfgoedlabel 

Het Europees Erfgoedlabel is een erkenning voor erfgoedlocaties die een speciale rol hebben gespeeld in de Europese geschiedenis en cultuur of bij de Europese integratie. Het label moet het wederzijdse begrip tussen Europese burgers vergroten en Europese burgers, in het bijzonder jongeren, meer inzicht geven in het huidige Europa en het gemeenschappelijke cultureel erfgoed. Met de toekenning van Ons’ Lieve Heer op Solder dragen nu vijf Nederlandse locaties het Europees Erfgoedlabel: het Vredespaleis (kreeg het label toegekend in 2014), Kamp Westerbork (sinds 2014), Het Verdrag van Maastricht (sinds 2017) en de Koloniën van Weldadigheid (sinds 2020).  

Het Europees Erfgoedlabel is een initiatief van de Europese Commissie. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed coördineert het Europees Erfgoedlabel in Nederland. DutchCulture verzorgt de communicatie voor het Erfgoedlabel in Nederland en begeleidt de nominaties. De volgende selectieronde vindt plaats in 2025. De deadline voor de nationale voorselectie is 1 oktober 2024. 

Kijk voor meer informatie over het Europees Erfgoedlabel op dutchculture.nl/europeeserfgoed.