Gemeente Zutphen wil aan meer panden een monumentenstatus toewijzen. Dit om de cultuurhistorische waarden van Zutphen nog beter te bewaren. De monumentenlijst van Zutphen wordt uitgebreid. Zutphen betrekt de inwoners direct bij de samenstelling van de nieuwe lijst. De laatste update van de huidige monumentenlijst dateert van 2008.
Wethouder Cultuur en Erfgoed Sjoerd Wannet: ‘Zutphenaren zijn terecht trots op hun stad. De historische binnenstad is uniek, toont ons het prachtige verleden als Hanzestad en kent terecht vele monumenten. Maar er zijn nog veel meer panden en objecten waardevol in cultuurhistorisch perspectief. Dat moeten we behouden en beschermen, voor de toekomst.
Dat is niet alleen een verantwoordelijkheid van eigenaren, maar ook van inwoners, bezoekers, gemeente en erfgoedinstanties. Daarom roep ik iedereen op om mee te doen in het samenstellen van de monumentenlijst van Zutphen. Geef je ideeën voor nieuwe monumenten door!’
Op dit moment kent gemeente Zutphen 430 rijks- en 480 gemeentelijke monumenten. In 2008 zijn 80 panden in de binnenstad gemeentelijk monument geworden. Dit om te voorkomen dat belangrijke monumentale waarden achter de voorgevel verwijderd zouden worden. Sindsdien zijn er slechts nog sporadisch monumenten bijgekomen. In 2017 voor het laatst.
In de afgelopen 30 jaar zijn de inzichten over erfgoed veranderd. De gemeente Zutphen wil samen met haar inwoners op zoek gaan naar verborgen parels en onbeschermd erfgoed en de inwoners en eigenaren hierin direct betrekken.
Participatie inwoners Zutphen
De inwoners van Zutphen worden daarom opgeroepen om suggesties te doen voor het aanwijzen van nieuwe monumenten. Dat kan gaan om een oud gebouw, jong erfgoed, historische elementen in een pand, een vergeten grenspaal, groen erfgoed. Het kan dus om van alles gaan, als het een positieve bijdrage heeft aan de kwaliteit van de eigen leefomgeving.
Alle suggesties worden beoordeeld door de Vakgroep monumentaal erfgoed. Hierin zitten lokale en landelijke erfgoedinstellingen waaronder Heemschut, het Cuypers genootschap en Historische Vereniging Zutphen.
De kansrijke suggesties worden uiteindelijk voorgelegd aan het college van burgemeester en wethouders. Het college besluit over het wel of niet aanwijzen van een monument. Hierbij is het standpunt van de eigenaar belangrijk, net als dat van de Erfgoedadviesraad.
Hoeveel nieuwe monumenten worden aangewezen is nu nog niet te zeggen. Inwoners die een suggestie willen doen voor een nieuw monument kunnen dat richten aan erfgoed@zutphen.nl. Lees meer informatie over het aanwijzen van een gemeentelijk monument.
Financiële ondersteuning voor monumenteneigenaren
Elk monument is anders. Aanwijzing tot monument kan voor een eigenaar voordelen hebben. Maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Het maken en beoordelen van plannen is altijd maatwerk, voor de eigenaar, voor de aannemer en voor de gemeente. Dat een suggestie besproken wordt door de Vakgroep monumentaal erfgoed betekent zeker niet automatisch dat iets ook een monument wordt. De beoordeling op een mogelijke monumentenstatus gebeurt dan ook zorgvuldig.
Het gaat echter niet alleen om beschermen en behouden van het oude. De gemeente Zutphen stimuleert het verduurzamen van monumenten. Een beleidskader dat in ontwikkeling is en dit jaar uitkomt gaat hierover duidelijkheid geven.
Sjoerd Wannet: ‘De eigenaar kan dan via de investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) subsidie aanvragen voor isolatie van de woning. Specifiek voor gemeentelijke monumenten kunnen eigenaren bij de gemeente ook onderhoudssubsidie aanvragen. Sinds kort kunnen zij bovendien gebruik maken van de mogelijkheid voor het afsluiten van een hypotheek met gunstige rentevoorwaarden bij het Nationaal Restauratiefonds (NRF). Dit geldt zowel voor verduurzaming van het monument als voor restauraties en herbestemmingen. Een groot deel van het geld voor Gelderse monumenteneigenaren komt van het Gelders Monumentenfonds.