Persoonlijke verhalen uit de oorlogsjaren,
vertelt op de plek waar de geschiedenis zich afspeelde. Dat is de kern van het
herdenkingsprogramma Open Joodse Huizen – Huizen van Verzet op 4 en 5 mei 2019
in Amsterdam, dat wordt georganiseerd door het Joods Cultureel Kwartier en het
Amsterdams 4 en 5 mei comité.
In woonkamers, klaslokalen, cafés en op zolders worden verhalen verteld over
verzet en joods leven voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Bewoners van
nu stellen hun huis open voor publiek om te luisteren naar ooggetuigen of
nabestaanden. Bijzonder dit jaar is de ruime aandacht voor theater, muziek en
literatuur tijdens de oorlog. Om tegemoet te komen aan het groeiende aantal
expats in de stad zijn er een tweetal Engelstalige programma’s en een Duitstalige.
Op 4 en 5 mei openen maar liefst 37 locaties hun deuren voor ruim 60
herdenkingsprogramma’s.
Locaties zijn bijvoorbeeld muziekcollectief Splendor, het Gerrit van der Veen
College, het Olympisch Stadion, het Nationaal Holocaust Museum i.o., roeivereniging
Poseidon, Desmet Studio’s en vele huiskamers.
Alle bijeenkomsten zijn tussen 10:00 en 17:00 uur, duren maximaal een uur en
zijn gratis toegankelijk. De deuren sluiten als het aantal bezoekers de limiet
heeft bereikt.
Een greep uit de
Amsterdamse verhalen:
4 mei
- Aan de Polderweg moesten joden wachten tot de trein hen naar Westerbork zou brengen. Kees van Hattum (1930) fietste er als jongen langs en zag het gebeuren. Op deze beladen plek staat nu Villa Mattern, waar Kees zijn verhaal vertelt.
- In het voormalige badhuis aan de Nieuwe Uilenburgerstraat (nu muziekcollectief Splendor) vertellen we verhalen over deze straatarme buurt voor en tijdens de oorlog. Sprekers daar zijn onder meer Selma Leydesdorff, Dieuwertje Blok en Klaus Mueller.
- Lotte Ruting verstopte joodse schrijvers en organiseerde illegale poëzie-avonden aan de Herengracht 406. Bewoonster Jet van den Heuvel vertelt en Michelle Elburg, weduwe van Jan, draagt voor uit zijn verzetspoëzie.
- Margrit Polak vertelt het verhaal van haar ouders Jaap en Ina Soep-Polak aan de hand van brieven die haar ouders aan elkaar schreven in Westerbork en Bergen-Belsen (Engelstalig).
5 mei
- In het Olympisch Stadion vertelt sporthistoricus Jurryt van de Vooren hoe bezetter en onderduiker daar rakelings langs elkaar heen leefden. Schaatskenner Marnix Koolhaas vertelt, bij gebrek aan natuurijs, over verzet in de schaatssport.
- Betty Mock (1943) zat als baby ondergedoken bij de Surinaamse Albert Wittenberg. Ze vertelt samen met zijn kleinzoon, Willem Gunzeln haar verhaal in de speeltuin aan de Joubertstraat. Ze deelt haar herinneringen aan de oorlog, de zoektocht naar haar onderduik-familie en de rol van deze speeltuin.
- Robert Ferretti vertelt in het huis van zijn grootvader, februaristaker Ad Persoon. Het toeval wil dat de huidige bewoner Bernd Wouthuysen een film maakte over die staking. ‘De stakende stad’ wordt om 15.00 uur vertoond in filmtheater Kriterion.
- In het Goethe-Institut vertelt auteur Barbara Beuys, schrijfster van het boek ‘Leven met de vijand’ over de bezetting vanuit het perspectief van de in de stad aanwezige Duitsers (Duitstalig).
Het volledige programma is te vinden op www.4en5meiamsterdam.nl en www.openjoodsehuizen.nl.
Programma informatie
Het dubbelprogramma Open Joodse Huizen – Huizen van Verzet wordt georganiseerd
door het Joods Cultureel Kwartier en het Amsterdams 4 en 5 mei comité. Open
Joodse Huizen – Huizen van Verzet ontstond acht jaar geleden in Amsterdam en is
uitgegroeid naar 22 plaatsen door heel Nederland.
Het is onderdeel van meer dan 300 programma’s in Amsterdam van Herdenkingen,
Vrijheidsmaaltijden, Theater Na de Dam, Concerten, Films, Rondleidingen, en
Bevrijdingsfestivals.
Huizen van Verzet Sarpahtistraat 9 2015 foto Mascha Jansen
