Samen nadenken over zo’n 1.800 kerkgebouwen

Dit jaar konden gemeenten voor het eerst financiële steun aanvragen voor het opstellen van een kerkenvisie. Inmiddels hebben al 69 gemeenten dit gedaan. 65 gemeenten hebben het aangevraagde bedrag toegekend gekregen. De overige 4 gemeenten ontvangen in mei volgend jaar bericht over hun aanvraag. Dat betekent dat per saldo in deze 69 gemeenten strategisch nagedacht wordt over een duurzame toekomst voor zo’n 1.800 van de ruim 7000 kerkgebouwen in Nederland.

Over de kerkenvisie

Het opstellen van een kerkenvisie gebeurt in dialoog tussen de burgerlijke gemeente, kerkeigenaren, inwoners en erfgoedorganisaties. Deze partijen gaan daarbij met elkaar in gesprek over de toekomst van álle kerkgebouwen in de gemeente: monumentaal en niet-monumentaal, nieuw en oud, in religieus gebruik of anderszins. De vraag daarbij is welke toekomst voor de gebouwen gezien wordt en welke opgave er ligt. Maar ook: kunnen partijen afspraken met elkaar maken over de wijze waarop ze met elkaar het gesprek aangaan als er kerken gesloten of verkocht worden.

Aanvragen van financiële steun

Tot en met 2021 heeft het Rijk 9 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het opstellen van een kerkenvisie. De middelen worden verdeeld door middel van een decentralisatie-uitkering via het Gemeentefonds. Gemeenten kunnen het hele jaar door een decentralisatie-uitkering aanvragen. De aanvragen verlopen via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Elke Nederlandse gemeente kan eenmalig, in de periode tot en met 2021, een aanvraag indienen.

Naast financiële steun, worden gemeenten ook op andere manieren toegerust in het proces van de ontwikkeling van een kerkenvisie . Vanuit het programma Toekomst Religieus Erfgoed worden door de samenwerkende partners bijeenkomsten georganiseerd rondom thema’s die gemeenten kunnen tegenkomen bij het opstellen van een kerkenvisie. Daarnaast zijn op platform Toekomst Religieus Erfgoed tal van praktische voorbeelden en tools te vinden.

Nieuwe gemeenten die een decentralisatie-uitkering hebben aangevraagd en het aangevraagde bedrag toegekend hebben gekregen zijn:

– Amstelveen

– Berkelland

– Boekel

– Dinkelland

– Hengelo

– Huizen

– Leiden

– Maasdriel

– Noordoostpolder

– Oosterhout

– Son en Breugel

– Stede Broec

– Steenwijkerland

– Tubbergen

– Veere

– Westerveld

– Zaanstad

Gemeenten die een decentralisatie-uitkering hebben aangevraagd en wachten op nader bericht over hun aanvraag:

– Breda

– Haarlem

– Montfoort

– Westerkwartier

Het totaaloverzicht van alle gemeenten die met een kerkenvisie aan de slag gaan is te vinden op: https://www.toekomstreligieuserfgoed.nl/dossier-kerkenvisies#Voorbeelden%20van%20kerkenvisies

Informatie aanvragen decentralisatie-uitkering kerkenvisie

Zie: https://www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/religieus-erfgoed

Over het programma Toekomst Religieus Erfgoed

Het ministerie van OCW/Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed zet zich samen met andere kerkeigenaren en vertegenwoordigers van erfgoed- en burgerorganisaties zetten zich onder de noemer Toekomst Religieus Erfgoed samen in voor een duurzame toekomst van de kerkgebouwen. Hiervoor is door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap €13,5 miljoen euro beschikbaar gesteld.

Het programma telt vijf lijnen waarin wordt ingezet op de thema’s duurzaamheid, het meer openstellen van kerken en het verbreden van draagvlak. Een groot deel van het beschikbare bedrag is gereserveerd voor het instrument kerkenvisies. Alle betrokken partijen in een (burgerlijke) gemeente komen samen en stellen een integrale visie voor álle kerken in de gemeente op. Uitgangspunt hierbij is het aangaan van het gesprek met elkaar.

Gemeenten worden in het proces naar een kerkenvisie door het programma Toekomst Religieus Erfgoed ondersteund. Onder andere met bijeenkomsten waarin kennis en ervaring wordt gedeeld en uitgewisseld. Daarnaast zijn er op www.toekomstreligieuserfgoed.nl praktische tools aanwezig.

Programma Toekomst Religieus Erfgoed is een samenwerking van:

Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap/Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed | Erfgoedvereniging Heemschut | Vereniging Monumentale Beheerders Kerkgebouwen | Restauratiefonds | IPO | VNG | Museum Catharijne Convent | CIO

Meer informatie:

www.toekomstreligieuserfgoed.nl

Foto:

Gemaakt tijdens de Expertmeeting Kerkenvisies 2019, een bijeenkomst voor gemeenten die overwegen met een kerkenvisie aan de slag te gaan of hiermee al zijn gestart.

Foto: Stef de Graauw