Bijzondere portretfoto’s uit de collectie van kasteel Middachten


DE STEEG – Kasteel Middachten in De Steeg nabij Arnhem is al meer dan 800 jaar familiebezit. De opeenvolgende bewoners hebben een bijzondere portrettencollectie bijeengebracht. Het is de grootste portrettencollectie in particulier bezit in Nederland. Minder bekend is dat er binnen deze collectie in de 19de eeuw een verzameling is aangelegd met bijzondere portretfoto’s. In de bibliotheek van het kasteel worden 20 albums bewaard met daarin 720 cartes-de-visite en bijna 500 kabinetfoto’s. In de zomer van 2020 wordt deze verzameling portretfoto’s in het zonnetje gezet, door middel van een expositie, portretdagen, lezingen en een symposium.

Cartes-de-visite en kabinetfoto’s

Cartes-de-visite zijn foto’s geplakt op een kartonnen kaartje in het formaat van een visite kaartje. Kabinetfoto’s zijn een slag groter. Deze portretfoto’s namen de plaats in van geschilderde portretten. De foto’s werden gebruikt als visitekaartjes en aangeboden aan familie, vrienden en kennissen. Dit gebruik nam een enorme vlucht en leidde tot een ware verzamelwoede. Er werden zelfs speciale albums voor gemaakt. Deze albums zou je wel kunnen vergelijken met het voetbalplaatsjesboek van nu of misschien wel het Facebook en Instagram van de 19de eeuw.

In verschillende Nederlandse museale verzamelingen zijn dergelijke albums te vinden. Er zijn meerdere redenen die de collectie portretfoto’s op Middachten uniek maken: de collectie is uitzonderlijk groot, de collectie is bewaard gebleven op de plaats waar de verzameling bijeen is gebracht en de collectie geeft de ontwikkeling van de fotografie weer; vanaf het prille begin in het midden van de 19e eeuw tot de dag van vandaag.

Een groot aantal van de geportretteerden is met naam bekend. Er zijn cartes-de-visite en kabinetfoto’s met afbeeldingen van leden van Europese vorstenhuizen, adellijke familieleden en vrienden, Amerikaanse actrices en zelfs een aantal dierenportretten.

Expositie
In de oranjerie van Middachten zal een selectie van de circa 40 meest opvallende foto’s uit de collectie te zien zijn. De selectie is gemaakt door een team vrijwilligers die onder leiding van de conservator de hele fotocollectie in de afgelopen jaren heeft gedigitaliseerd. De foto’s zijn gescand en uitvergroot. Ze geven een mooie indruk van de bijzondere verzameling. Deze presentatie is te zien van 31 mei t/m 30 september.

Een aantal originele albums met cartes-de-visite en kabinetfoto’s worden in de linnenkamer van het kasteel tentoongesteld. Deze tentoonstelling is exclusief te zien tijdens de rondleidingen door het kasteel op alle zondagen in juli en augustus en tijdens groepsrondleidingen op aanvraag in deze periode juni t/m september.

Overige activiteiten
Op alle zondagen in juli zijn beroepsfotografen Peter van Hal en Suzette Luiken in de tuinen van Landgoed Middachten om unieke portretten van bezoekers te maken. Er kan gekozen worden voor een modern portret of een foto gemaakt volgens een 19de -eeuws procedé.

Op vier zondagen in augustus worden lezingen gegeven over portretfotografie. Gelinkt aan de collectie van Middachten zullen de volgende  onderwerpen worden toegelicht: babyfotografie, de ontwikkeling van de camera, restauratie van historische foto’s en Gelderse kasteelheren achter de camera. 

Het seizoen wordt op donderdag 1 oktober afgesloten met een wetenschappelijk symposium, waarin de bijzondere collectie cartes-de-visite en kabinetfoto’s van kasteel Middachten inhoudelijk wordt belicht.

Meer informatie: www.middachten.nl