Glans, glorie en misère. De Gouden Eeuw in Den Haag.


Den Haag was in de Gouden Eeuw hét centrum van de macht en het politieke middelpunt van de Republiek. Den Haag had als dorp en internationaal diplomatiek centrum een aparte status. Hier woonden de Oranjes, die als stadhouders grote macht bezaten. Rond het Binnenhof, bestuurscentrum van de Republiek, verrezen indrukwekkende stadspaleizen voor diplomaten, vertegenwoordigers van de provincies en rijke burgers. Hun aanwezigheid stimuleerde de productie van luxegoederen en ambitieuze bouwprojecten: Den Haag beleefde een periode van culturele bloei en economische groei. Maar hoe zat het met armoede, hoge kindersterfte, de handel in koloniale producten en slavernij?

De tentoonstelling Glans, Glorie en Misère. De Gouden Eeuw in Den Haag in het Haags Historisch Museum toont niet alleen de schittering, maar ook de dagelijkse realiteit van de zeventiende eeuw. Den Haag was een stad van contrasten: het ‘rijkste dorp van Europa’, centrum van  macht, cultuur en wetenschap met beroemde inwoners als Baruch Spinoza en Christiaan Huygens.

Naast woonplaats van de elite was Den Haag ook een snel groeiend dorp vol (hof)leveranciers, ambachtslieden en arbeidsmigranten. Grote delen van het volk kende een onzeker bestaan, afhankelijk van economische voor- en tegenspoed, oorlog en vrede. Praal en rijkdom contrasteerden met armoede, uitbuiting en gebrekkige voorzieningen. In het dagelijks leven speelden misdaad en straf, lief en leed, geboorte en sterfte een grote rol, zowel ‘op stand’ als in de arme volksbuurten rond het Spui.
 
Het samenleven van edelen, burgers en migranten maakte van Den Haag een sterk gelaagde stad, iets wat nu nog steeds herkenbaar is. De verschillende werelden leefden langs en naast elkaar, waren echter ook wederzijds afhankelijk, en kwamen soms met elkaar in botsing. De gruwelijke moord op de regenten Johan en Cornelis de Witt door ontevreden, opgehitst volk illustreert dit op navrante wijze.

Glans, Glorie en Misère. De Gouden Eeuw in Den Haag toont naast schilderijen, tekeningen en prenten en gebruiksvoorwerpen ook archiefstukken, verslagen van ‘ooggetuigen’: dagboekfragmenten, citaten uit liefdesbrieven, gedichten en rechtbankverslagen. Deze brengen de zeventiende-eeuwse Haagse werkelijkheid op persoonlijke wijze tot leven.

Glans, glorie en misère
De Gouden Eeuw in Den Haag
 
28 april t/m 27 oktober 2019
 
Deze tentoonstelling is onderdeel van het themajaar Rembrandt en de Gouden Eeuw
2019 is het jaar van Rembrandt en de Gouden Eeuw. Het hele jaar zijn er tal van activiteiten in onder meer Den Haag, Leiden, Leeuwarden en Amsterdam. (Inter)nationale bezoekers kunnen het Nederland ervaren in de tijd van Rembrandt in de Gouden Eeuw met bijzondere tentoonstellingen in onder andere: Museum De Lakenhal, het Fries Museum, Het Mauritshuis, Museum Het Rembrandthuis en het Rijksmuseum.