Op 17 augustus bracht minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Ingrid van Engelshoven, een bezoek aan de Pieterskerk in Leiden. Het monument dat als eerste gebruik maakte van de Opengestelde Monumenten-Lening. In mei van dit jaar stelde het kabinet, naast een breed pakket aan generieke maatregelen, 300 miljoen euro extra beschikbaar voor de culturele en creatieve sector. Onderdeel van dit steunpakket is 50 miljoen euro voor de Opengestelde Monumenten-Leningen via het Nationaal Restauratiefonds. De achtergestelde lening is in nauwe samenwerking met de Federatie Instandhouding Monumenten ontwikkeld en kent uiterst gunstige condities. De lening is beschikbaar voor eigenaren van publiekstoegankelijke rijksmonumenten die als gevolg van de coronamaatregelen inkomstenderving hebben en dit met de generieke steunmaatregelen onvoldoende kunnen dekken.


Na de aankondiging van de lockdown zag Frieke Hurkmans, directeur-bestuurder van de Pieterskerk Leiden, in een klap 2 miljoen euro aan inkomsten verdwijnen. Op dat moment verkeert het rijksmonument in een uitstekende onderhoudsstaat en draait de organisatie al twee jaar budgetneutraal. De evenementen, de B&B, het museumcafé, de escaperoom, veel activiteiten in het monument vragen om een andere of nieuwe invulling op 1,5 meter afstand. Tijd om het over een andere boeg te gooien. De Opengestelde Monumenten-Lening gaf de ondernemende Pieterskerk Leiden de mogelijkheid om het tekort aan liquiditeit op te vangen, ‘op adem te komen’ en nieuwe (tijdelijke) verdienmogelijkheden te ontwikkelen.
“Alles viel in een keer weg. Om het onderhoud van onze bijna 900-jarige Pieterskerk Leiden te kunnen garanderen en het monument door deze coronaperiode te loodsen, was snel omdenken noodzakelijk.”


Frieke Hurkmans vertelt tijdens een rondgang met de minister door het monument hoe een tijdelijke nieuwe bedrijfsvoering de toegankelijkheid behoudt voor het publiek. De museale waarde van de Pieterskerk Leiden zal verder geladen worden, onder andere door tentoonstellingen te gaan organiseren. De eerste tijdelijke tentoonstelling, in samenwerking met Erfgoed Leiden en Omstreken, is een fototentoonstelling van de Nederlandse fotograaf Jan Goedeljee (1824-1905) onder de titel: De Verdwenen Stad. Het verdienvermogen is gevonden in een grote museumcafé setting in het middenschip. Door de nieuwe opstelling zal de Pieterskerk Leiden voor een langere periode fungeren als een third place. Een multifunctionele plek waar je, naast wonen en werken, naar toe gaat om je te ontspannen en waar je onderdeel bent van een breed sociaal leven.
Ook vrijwilligers komen aan het woord. Zij spelen een belangrijke rol in het behoud van erfgoed. Veel van hen behoren tot de kwetsbare groepen waardoor zij het vrijwilligerswerk nog niet kunnen hervatten.


Ingrid van Engelshoven: “Ik ben blij dat wij op deze wijze via het Nationaal Restauratiefonds publiekstoegankelijke rijksmonumenten door een moeilijke fase kunnen helpen. Monumentaal erfgoed dat voor huidige en toekomstige generaties van grote waarde is. Ik heb grote waardering voor de enorme inzet van de organisatie en vrijwilligers van de Pieterskerk Leiden.” De Opengestelde Monumenten-Lening biedt eigenaren van publiekstoegankelijke monumenten, zoals Pieterskerk Leiden, ondersteuning om deze onzekere tijd door te komen. Dat is in het belang van de eigenaren, het (toekomstig) behoud van de monumenten, de werkgelegenheid en uiteraard van iedereen die wil blijven genieten van deze bijzondere gebouwen. De gunstige lening kan tot eind 2020 via het Restauratiefonds aangevraagd worden door eigenaren van één of meerdere opengestelde rijksmonumenten die het behoud van de monumenten nastreven. Hieronder vallen zowel monumenten die opengesteld zijn voor publiek als door organisaties verhuurde publiekstoegankelijke monumenten, bijvoorbeeld voor bezichtigingen, tentoonstellingen, rondleidingen, maar ook voor onder meer horeca, winkels en vergaderlocaties.


Meer informatie www.restauratiefonds.nl/opengesteldemonumentenlening

Over het Nationaal Restauratiefonds
Springlevende monumenten! Elk monument vertelt een verhaal. Het geeft een gezicht aan een buurt, plaats of regio en maakt onze omgeving extra aantrekkelijk. Daarom wil het Restauratiefonds deze bijzondere gebouwen behouden. Daar maken we ons elke dag weer sterk voor.

Verstand van financieren Dat doen we met een goede financiële ondersteuning vanuit verschillende fondsen. Want zonder geld zijn monumenten niet te behouden. Dus helpen we eigenaren met een financiering voor onderhoud, restauratie, verduurzaming en herbestemming. En we delen onze kennis.

Hart voor monumenten Onze organisatie heeft geen winstoogmerk, maar gaat voor springlevende monumenten met maatschappelijke impact. Dat doen we al vanaf onze oprichting in 1985. Elke euro zetten we optimaal in. Daarvoor staan onze betrokken professionals dagelijks in contact met monumentbezitters, overheden en maatschappelijke fondsen. Zo werken we samen aan een effectief en succesvol monumentenbeleid. Op die manier geniet iedereen nog lang van ons prachtige erfgoed.