Op zaterdag 16 november namen negen initiatiefnemers van een herbestemming van een monumentale kerk of kapel de Pieter van Vollenhovenprijs in ontvangst. Met de uitreiking van de herbestemmingsprijs wil de jury extra aandacht geven aan de opgave die er is om monumentale kerken in ons land te behouden. In de herbestemde Lutherse kerk Bizar-Bazar in Arnhem, een van de winnaars, werd de prijs persoonlijk uitgereikt door oud-voorzitter van het Nationaal Restauratiefonds prof. mr. Pieter van Vollenhoven en de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap; Ingrid van Engelshoven.

Met de prijs, die door een onafhankelijke jury van erfgoedspecialisten wordt toegekend, wil prof. mr. Pieter van Vollenhoven zijn grote waardering uitspreken voor de initiatiefnemers van deze herbestemmingen: “Het zijn allemaal voorbeelden van geslaagde herbestemmingen van religieus erfgoed. Kerken of kapellen, die door het doorzettingsvermogen van deze initiatiefnemers behouden blijven. En daarvoor heb ik grote waardering”.


De prijs werd in 2012 voor de eerste keer uitgereikt. In de afgelopen jaren werden zeven initiatiefnemers geëerd met deze bijzondere prijs. Herbestemmen van monumenten is vaak geen eenvoudige opgave. Dit geldt voor alle typen monumenten, maar in het bijzonder voor religieus erfgoed. Om die reden heeft de jury ervoor gekozen om de prijs dit jaar uit te reiken aan negen kerken en/of kapellen die zich dit jaar voor de prijs hadden aangemeld. Ieder jaar is er een geldbedrag van € 10.000,- beschikbaar, dit bedrag wordt dit jaar verdeeld onder de negen winnaars.


De winnaars van de Pieter van Vollenhovenprijs van dit jaar zijn:


 De Eben Haezer kerk in Appingedam, het oudste en nog functionerende Molukse kerkgebouw in Nederland, is door de inzet van Stichting Oude Groninger Kerken nu ook een informatiepunt over de geschiedenis van de Molukse gemeenschap.
 DePetrus in Vught is een cursus- en ontmoetingscentrum geworden met onder meer een bibliotheek, leescafé, wereldwinkel, VVV, Welzijn Vught en het Vughts Museum. De Stichting tot behoud van DePetrus heeft zich voor deze herbestemming sterk gemaakt.
 Eigenaresse Mirella Kreger gaf de Lutherse kerk in Arnhem de functie van hotel en restaurant, genaamd Bizar-Bazar.
 Familie Den Hertog realiseerde vanuit hun persoonlijke binding met Het Witte Kerkje hun twee generaties woonhuis en een Bed & Breakfast, een gemeentelijk monument in Zevenhoven.
 Door de inzet van Stichting Cuyperskerk biedt de Cuyperskerk in Sas van Gent nu ruimte aan een restaurant, versmarkt, brouwerij en diverse evenementen.
 Judith Rimmelzwaan was een van de initiatiefnemers die de Kapel van het Beggarden Klooster in Roermond herbestemde tot woonhuis.
 Het neogotisch kerkje in Laag-Keppel heeft door de inzet van de familie Hulshof van Kunst of Art de functie van een galerie, kunstuitleen, ervaringsatelier en tentoonstellingsruimte gekregen.
 In de St. Willibrorduskerk in Hooge Zwaluwe kan nu gedineerd worden in het restaurant Onze kerk. Familie Simonis heeft deze herbestemming kunnen realiseren.
 De Zaandijkerkerk in Zaandijk biedt door de inzet van Stadsherstel Amsterdam en de Vereniging Zaans Erfgoed na de herbestemming onderdak aan jongeren met een autistische stoornis.

Over de Pieter van Vollenhovenprijs

De Pieter van Vollenhovenprijs is een jaarlijks terugkerende prijs aan een particulier of organisatie die de uitdaging is aangegaan om een monument in Nederland te behouden door het een nieuwe bestemming te geven. De prijs is in 2013 aangeboden aan prof. mr. Pieter van Vollenhoven bij zijn afscheid na zijn 27 jaar voorzitterschap van het Nationaal Restauratiefonds. In zijn jaren als voorzitter heeft de heer Van Vollenhoven zich sterk gemaakt voor initiatiefnemers die hun nek uit steken om een monument te kunnen behouden. Om dit gedachtengoed levend te houden is de prijs ingesteld, ter stimulering voor initiatiefnemers die een monument een nieuw leven willen geven. Begin 2020 wordt het aanmelden van herbestemmingsprojecten voor de prijs weer opengesteld via www.restauratiefonds.nl/pieter-van-vollenhovenprijs.


Voorgaande winnaars Pieter van Vollenhovenprijs:

  • (2014) Huis van Bewaring, Almelo – gevangenis is herbestemd in een hotel
  • (2015) Stationsgebouw Houthem-St.Gerlach – herbestemd in een vakantiewoning
  • (2015) De Hallen, Amsterdam – de oude tramremise heeft meerdere culturele, maatschappelijke en horeca functies gekregen
  • (2016) Faralda Cranehotel, Amsterdam – de kraan op de NDSM werf is herbestemd in een designhotel
  • (2016) Fort Resort Beemster, Zuidoostbeemster – dit fort is nu een luxe wellness resort, restaurant en hotel
  • (2016) Landgoed Klarenbeek, Klarenbeek – de voormalige fabriekspanden zijn herbestemd in een galerie, restaurant, feestlocatie en een ruimte waarin meubels worden gerestaureerd
  • (2017) De Ploeg in Bergeijk, fabriekshal is herbestemd tot een productiewerkplaats voor de ontwikkeling van museale tentoonstellingselementen.
    Meer informatie Commissie Herbestemming Monumenten
    Naast het belonen van herbestemmingsprojecten, biedt prof. mr. Van Vollenhoven ook hulp aan herbestemmingsprojecten die (nog) niet soepel verlopen. Denk hierbij aan bemiddeling of advies bij bouwkundige problemen, trage vergunning trajecten, tegenstrijdige regelgeving, etc. Heeft u ervaring met een succesvol herbestemmingsproject en wilt u uw kennis delen met nieuwe initiatiefnemers? Of kunt u hulp gebruiken? U kunt dan mailen naar commissieherbestemming@minocw.nl.

de fotograaf is ‘Joost Enkelaar Fotografie’