De gemeente Westland is een procedure gestart om de R.K. Begraafplaats
aan de Dijkweg aan te wijzen als gemeentelijk monument. Daarmee komt de gemeente tegemoet aan een verzoek van Erfgoedvereniging Heemschut, het Cuypersgenootschap, stichting Terebinth en het Genootschap Oud-Westland.
Tijdens de aanwijzingsprocedure heeft een beoordeling van de monumentale waarde van het voormalige kerkhof plaats. Voor dit doel moet een zogenoemde waardenstelling worden gemaakt. De gemeente heeft de aanvragers drie maanden de tijd gegeven om dit rapport op te stellen. Daarin wordt de cultuurhistorische waarde van de begraafplaats
beoordeeld. Inmiddels is een gespecialiseerd adviesbureau bereid
gevonden deze klus op zich te nemen.
Positief advies voor behoud
De gemeentelijke monumentencommissie heeft half december positief
geadviseerd met betrekking tot de aanwijzingsprocedure aangezien de
begraafplaats in 2006 bij een eerdere beoordeling voldoende punten heeft
gekregen voor een plaats op de gemeentelijke monumentenlijst. Overleg
tussen gemeente en parochie heeft destijds niet tot resultaat geleid.
De monumentencommissie wil nu wel dat een deskundige partij een dieper
gefundeerde beoordeling maakt.
Ruiming
De R.K. Adrianusparochie heeft deze zomer bij de gemeente een plan
ingediend om alle ruim 300 graven te laten ruimen. De gemeente verleende
in juni een omgevingsvergunning aan de parochie. In deze vergunning
wordt de voorgenomen ruiming camouflerend met ‘herinrichting’
aangeduid. Het opgehoogde deel van het kerkhof zou tot vlak boven het
maaiveld worden afgegraven en de coniferen gekapt.
De werkgroep Behoud de R.K. Begraafplaats Dijkweg in Naaldwijk (zie
rkbn.nl) zet zich sinds augustus 2020 in voor de toekomst van deze
bijzondere plek en is overleg met het parochiebestuur aangegaan, maar
dit houdt vast aan de voorgenomen ruiming. De werkgroep blijft evenwel
bereid tot constructief overleg over behoud van het kerkhof. De Pastorie
aan de Dijkweg werd in 2009 gesloopt, tot spijt van velen. Het kerkhof
verdient volgens de werkgroep een beter lot: restauratie.
Van unieke waarde
Volgens de werkgroep is het kerkhof van aanzienlijk cultuurhistorisch
belang, naast de groenwaarde van dit terrein – waar het Samenwerkings- verband Natuur-Westland zich voor inzet. De geschiedenis van het
kerkhof is nauw verbonden met die van de katholieke kerk in Naaldwijk.
Tot 1970 werden alle Naaldwijkse katholieken aan de Dijkweg begraven.
Tot 1931 stond de katholieke kerk op de plek waar zich nu de voorhof van
de begraafplaats met de Piëta van Albert Termote bevindt. De grond voor
de dodenakker werd in 1828 door de parochie aangekocht. Pastoor Jacobus
Mazza van de Adrianusparochie zegende het kerkhof datzelfde jaar in.
Twee jaar later werd hij zelf op ‘zijn’ kerkhof begraven. De steen
van de uit Amsterdam afkomstige pastoor Mazza bevindt zich nog in
originele toestand op het graf. Ook de schenker van het legaat voor de
bouw van de huidige Adrianuskerk aan de Molenstraat ligt hier begraven,
Adrianus Martinus Hofstede.
