Waddenmuseum Borg Verhildersum is erin geslaagd op een veiling in Washington (VS) het portret van een jonge dame Tjarda Van Starkenborgh te verwerven. Het portret is geschilderd rond 1720-1725  door een onbekende kunstenaar en is nu te zien in de eetkamer van de borg. Er waren twee portretten te koop: twee zussen. Verhildersum kon er slechts een kopen met het beperkte budget dat beschikbaar was. Toch is het een feest voor Verhildersum, en een verrijking van het verhaal van de Groninger landadel dat verteld wordt in de borg.

Het is heel bijzonder dat op Verhildersum zoveel portretten te zien zijn van mensen die daadwerkelijk op de borg woonden. Het zijn vooral  leden van de familie Tjarda Van Starkenborgh die eeuwenlang eigenaar van de borg was: van 1587 tot 1822.

Het grootste familieportret van Nederland, met daarop het gezin van Allard en Gratia Tjarda van Starkenborgh en centraal hun oudste zoon Edzard (1673), hangt in de grote zaal en in de eetkamer zijn hun nazaten te zien. Het onlangs verworven portret van de jongedame hangt tijdelijk op de plek van het portret van Gratia Susanna Clant van Scheltkema Nijenstijn, de moeder van Edzard die ook op het familieportret staat. Het portret van Gratia, de overgrootmoeder van de beide zussen waarvan de portretten onlangs werden geveild, is in restauratie en wordt eind dit jaar terug verwacht.

Wie van de twee?

Het aangekochte portret is afkomstig uit de erfenis van de nazaten van de Amerikaanse tak van de familie Tjarda van Starkenborgh Stachouwer. Met name Christine Cheston Tjarda Van Starkenborgh Stachouwer (1924- 2000), dochter van Alidius Tjarda Van Starkenborgh (1888-1978) en Christine Marburg (1891 -1989). Christine Marburg schonk in 1968 het grote familieportret aan Verhildersum. Jan Pieter de Groot deed onderzoek om antwoord te vinden wie de dame op het portret is. Jan Pieter de Groot is genealoog gespecialiseerd in Groninger families. Hij is ook degene die onderzoek deed naar de maaksters van de merklappen die nu tentoongesteld zijn in de Museum boerderij. Er blijken maar twee zussen die in aanmerking te komen. Het betreft Anna Catharina Tjarda van Starkenborgh 1692-1749, die ongehuwd overleed op Schiermonnikoog, en haar zus Gratia Suzanne Tjarda van Starkenborgh 1695-1759 die op 30 jarige leeftijd in 1725 trouwde met Johan Stachouwer 1687-1734. Dit gezin bleef kinderloos. Doordat Anne en Gratia geen nazaten hebben is het aannemelijk dat beide portretten bij hun broer Ludolf Coppen Tjarda van Starkenborgh 1696-1777 terecht zijn  gekomen en vervolgens steeds samen binnen deze familie worden door vererfd en uiteindelijk in Amerika zijn terecht komen.

We weten helaas niet of het portret dat nu te zien is in Verhildersum Anna of Gratia betreft. Mogelijk levert onderzoek naar boedelinventarissen hierop ooit het antwoord. Op de foto bij dit artikel staat het verworven portret. Op de website www.verhildersum.nl/nieuws zijn de portretten van beide zussen te zien. Verhildersum maakt deel uit van de Groninger Waddenmusa: zie waddenmusea.nl.