745 jaar gelden wordt Amsterdam voor het eerst in een document genoemd. Dit wordt als haar verjaardag gezien. Stadsherstel Amsterdam is op 30 augustus jongstleden, haar eigen verjaardag, begonnen met de actie #OmDeDagEenMonument. Waarbij zij om de dag mooie verhalen en foto’s van één specifiek Stadsherstelmonument deelt. Op de verjaardag van de stad presenteert zij een verhaal dat past bij deze dag. Zo werkt de monumentenorganisatie toe naar 2025, als Amsterdam 750 jaar is en alle 750 Stadsherstelmonumenten op de website www.stadsherstel.nl staan.
Op 27 oktober 1275, 745 jaar gelden, kreeg Amsterdam het beroemde Tolprivilege van de Hollandse graaf Floris V. Het is het oudst bewaarde document waarin ‘Amestelledamme’ voor het eerst wordt genoemd. Daarom wort het als geboortedatum van de stad gezien. Op de verjaardag van de stad komt Stadsherstel Amsterdam met het bijpassende verhaal over de stad. Het monument “De Oude Amsterdammer” is gebouwd voor de Amsterdamse houtkoperfamilie Van Marcken. Zij handelden onder andere in Noors hout en sloegen het op de kade voor het huis op.
In Korte Prinsengracht 5 is de gevelsteen geplaatst van een Amsterdammer in oud Hollandsche kleding. In het desbetreffende verhaal is ook te lezen waarom monumentenorganisatie Stadsherstel Amsterdam in haar beginjaren juist hoekpanden redt en hoe dat heeft bijgedragen aan het behoud van het prachtige Amsterdam.
Welke monumenten zijn de revue al gepasseerd?
Er zijn al meer dan vijftig bijzondere panden uit de Stadsherstelcollectie uitgelicht, zoals:
- Brouwersgracht 86. Dit is het eerste monument dat Stadsherstel redde. Het heeft een pothuis aan de voor- en zijkant en een “preekstoel” die boven één van die pothuizen hangt.
- Lange Niezel 22 is een voorbeeld van een bedreigd pand dat te lang ‘onbeschermd’ is geweest. De kunsthistorische waarde wordt bepaald door de grotendeels nog aanwezige 16e-eeuwse skelet constructie, terwijl bewoning door de bekende familie Bicker het pand geschiedkundig interessant maakt.
- En een bijzondere bewoner van Amstel 95 was de kunstenaar Christiaan Andriessen (1775-1846). Hij woonde vanaf 1805 in het pand, zijn dagboektekeningen (ongeveer 700) werden in dit huis gemaakt. Hij gebruikte de dagelijkse activiteiten in zijn huis als decor voor zijn tekenwerk. Zo krijgt de lezer een leuk inkijkje in het wel een wee van het leven op de Amstel 95 van destijds.
Welke interessante Stadsherstelmonumenten komen eraan?
In de komende weken deelt Stadsherstel onder andere het verhaal van:
- Fort bij Krommeniedijk, een Werelderfgoed monument en gebouwd om de stad Amsterdam te beschermen in tijden van oorlog. Het meer dan honderd jaar oude militair erfgoed is herbestemd tot woon- en trainingscentrum voor jongvolwassenen met autisme en is een theeschenkerij. Het is de geheime tip voor natuurliefhebbers.
- Of lees het verhaal over Reguliersgracht 70, tegenover het kantoor van Stadsherstel Amsterdam. Een hoekhuis waar in het 18e-eeuwse pothuis een warm watervrouwtje haar nering had. Na de blik- en koperslagerij en sexshop is er na restauratie een wijnwinkel in het huis.
- En in de week van de scheepsbouw krijgt scheepswerf ’t Kromhout aandacht. Hier zijn onder andere de beroemde Kromhoutmotoren ontwikkeld. De werf is nog steeds een werf en is daarnaast een museum en een zaalverhuurlocatie van Stadsherstel.
Amsterdam en omgeving
Er komen niet uitsluitend Amsterdamse monumenten aan bod, want Stadsherstel Amsterdam redt en/of restaureert ook monumenten in een straal van 45 kilometer rondom de hoofdstad, het werkgebied van Stadsherstel. In de komende vier jaar licht Stadsherstel Amsterdam ook deze verhalen uit. Het zijn vaak panden met een Amsterdamse geschiedenis.
Gratis om de dag en monument in de bus
Om de dag komt een extra verhaal op de Stadsherstel Amsterdam website. Maar monumentenliefhebbers kunnen zich eveneens via www.stadsherstel.nl inschrijven voor de gratis digitale nieuwsbrief die Stadsherstel om de dag, speciaal in het kader van deze actie, maakt. Daarin staan tevens vaak leuke aanbiedingen en te winnen prijzen voor de lezers. Maar het is vooral interessant omdat door deze ‘om de dag verhalen’, de lezer op de verjaardag van de stad in 2025 een echte Amsterdamkenner is geworden.
=============
Stadsherstel Amsterdam
Stadsherstel Amsterdam redt monumenten en beeldbepalende panden door ze zorgvuldig te restaureren, een passende bestemming te geven en te verhuren. De panden worden in bezit gehouden, waarmee een goede staat van onderhoud blijft gegarandeerd. Zo levert de organisatie een belangrijke bijdrage aan:
• het bewaren van gebouwd erfgoed voor volgende generaties
• de leefbaarheid van steden en dorpen
• de toegankelijkheid van monumenten en
• het behoud van het restauratieambacht.
Sinds haar oprichting in 1956 heeft Stadsherstel 750 panden in en binnen een straal van 45 kilometer rond de stad Amsterdam gered. Ruim 2500 Vrienden steunen het werk van de organisatie.
De grotere monumentale panden, zoals kerken, forten, industriële monumenten en boerderijen krijgen een succesvol tweede leven met meestal een culturele of sociaal-maatschappelijke functie. Of als podium voor concerten, congressen, lezingen, recepties, diners en huwelijksvoltrekkingen.
http://www.stadsherstel.nl
www.facebook.com/stadsherstel
www.twitter.com/stadsherstel
www.instagram.com/stadsherstel
foto Korte Prinsengracht, fotograaf Sjors van Dam.
